10 Eylül 2012 Pazartesi

Sıcaklık-Buhar İlişkisi, Mutlak ve Bağıl Nem, Buhar Basıncı

İçinde yaşadığımız atmosferi oluşturan gazlardan biri de su buharıdır. Bir gaz karışımı olan atmosferdeki bileşenlerin her birinin oranı sabittir. Buna karşılık, su buharı miktarı atmosferin sıcaklığı ile değişmektedir.
Havanın belirli sıcaklık derecelerinde 1 m³ünün sabit basınç altında taşıyabileceği en fazla su miktarına doymuş su buharı miktarı (Gs) denir. Sıcaklık arttıkça, bu değer artar. Örneğin, 20°C'de normal atmosfer basıncı altında 1 m3 hava en fazla 17.2 gr su buharını taşıyabilirken, 25°C'de bu miktar 22.9 gr.'a, 100°C'de ise 599 gr.'a kadar artabilmektedir. Havanın 1 m3'ünün belirli bir sıcaklıkta bulundurduğu su buharı miktarına mutlak nem denir. Mutlak nemin doymuş su buharı miktarına oranına ise bağıl nem (cp) (rölatif, nisbî, göreceli nem) adı verilir. Buradan anlaşılacağı gibi doymuş su buharının bağıl nem değeri %100'dür. Bu değerin altında olan bağıl nem değerleri sıcaklık azaldığı takdirde %100'e ulaşacak, yani bu durum yoğuşma olarak görülecektir.
Herhangi bir mekânı dolduran havanın içinde bulundurduğu su buharının da kendine özgü bir basıncı vardır. Bu basınç, sıcaklığa bağlı olarak doymuş buhar basıncı (Ps) olarak adlandırılır. Herhangi bir bağıl nem değerinde bu basınç aynı sıcaklıkta doymuş buhar basıncı ile bağıl nem değerinin çarpımından elde edilebilir. Su buharının basıncı da iç ve dış mekân koşullarına bağlı olarak farklılıklar gösterir. Bu farkın temel nedeni iç ve dış ortam sıcaklıklarının farklı olmasıdır. Burada bağıl nemin çok farklı olması basıncın üzerinde o denli etkili değildir. Kış koşullarında genellikle iç mekân dış mekândan daha sıcak olduğu için iç ortam havası daha fazla su buharı tutar ve bunun sonucunda iç mekânda dışa göre daha yüksek su buharı basıncı oluşur. Bu basınç farkı nedeniyle iç ortamdan dış ortama doğru bir buhar akımı meydana gelir. Kabaca, buhar akımının ısı akımıyla aynı yönde olduğu söylenebilir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder