Son yıllarda yapı cephelerinin pencere yüzeyi oranları, gittikçe artmıştır. Brüt cephenin pencerelerinin yüzey oranı, geleneksel yapı tarzında % 15-25 iken, bu değer bugün % 35-90’a kadar ulaşmıştır. Bu sebeple bir çok yapı fiziksel sorun ortaya çıkmıştır.
SORUNLAR
Dış cephenin ne kadarının cam yüzey olacağı, şartlara göre, farklı şekilde saptanması gereken bir problemdir. Fazla büyük cam yüzeylerinin hiçbir gerekçe göstermeden ve sadece estetik açıdan değerlendirilerek, yapıya sadece modern bir görünüm kazandırılacak şekilde uygulanması hatalıdır. Bir çok şehirde modern bir yapının, fazla büyük olmayan dış pencerelerle de sağlanacağına dair yeterli kanıtlar mevcuttur.
Doğaldır ki, ısı yalıtımı başta olmak üzere büyük cam yüzeylerin lehinde ve aleyhinde söylenecek çok şey vardır.
Şehre bağlanmış insanın ışık, hava, güneş ve doğaya olan özlemi mümkün olduğunca büyük pencerelere karsı isteği arttırmaktadır. Ama buna karsı zemine kadar ulaşan pencerelerde, ev sahibinin cam yüzeyi alt kısmını çeşitli yöntemlerle dışarıdan içeriyi göstermeyecek hale getirdikleri ve böylece yine belli bir tür duvar paravanası, parapet oluşturdukları görülmektedir.
Büyük cam yüzeyleri savunanlar, büyük pencereler sayesinde kullanılan sahanın arttığını iddia etmektedirler. Pencere yüzeyi küçük olan çalışma odalarında şimdiye kadar kişi basına 15 – 20 m2 zemin alanı düşerken bu değerin, İsviçre’deki aşırı büyük pencereli bürolarda kişi basına 7,4 m2 ye düşürüldüğü, stop – ray camlarından (ışın kesici camlar) büyük pencere alanı olan bir büroda çalışanlara kişi basına sadece 6,5 m2 kullanım alanı yetmekte olduğu söylenmektedir. Buna karsı pratikte, kafa isçilerinin bu tür “rasyonel” odalardan uzak kalıp, nitelikli konstrüksiyon ve donanımlarına rağmen büyük büroları terk edip tek kişilikmütevazi büroları tercih ettikleri sık sık görülmektedir.
Büyük pencerelerin sakıncaları da görmemezlikten gelinemez. Seiffert, mimarların büyük cam yüzeylerin neden olacakları büyük enerji – ekonomik dezavantajlar ve fizyolojik hasarlar konusunda aydınlatılmaları gerektiğini söylemektedir. Batı Almanya’da devlet hesaplama merkezi, mimarların yapı tarzının “bir işe yaramaz” olduğunu ileri sürmüş ve o günkü duruma göre “Pencere yüzeyleri tüm dış duvarları kaplarlar ve zemin alanının, yaklaşık % 40 kadar alanları vardır. Diğer odalarda pencereler zemine kadar ulaşır ve zemin alanının % 66’sı kadardır. Yazın büro odalarında 36 oC ye kadar sıcaklıklar ölçülmüştür.Çalışanlar arasında bayılma olayları görülmüştür.” demiştir.
Ülkemizde de bir çok iş yeri ve Resmi Daire binalarında neredeyse dış cephenin % 100 ünü kaplayan pencereler olduğunu biliyoruz. Güneşten korunma levhalarının sonradan eklenmesi çok masraflı olup, dış görünüşü bozduğundan başka, teknik açıdan gerçekleştirilmesi de genellikle olanaksızdır. Özellikle hafif cephelerde büyük pencere alanları, yazın oldukça dezavantajlıdırlar.
Pencere boyutlarının belirlenmesinde mimar, sadece estetik açılardan etkilenmemelidir. Hem konstrüksiyon, hem de ekonomi açısından elverişli pencere boyutunu bulmak hiçte kolay değildir. Pencereler yapılarına ve odanın kullanım alanına göre şu noktalar göz önüne alınarak boyutlandırılmalıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder